Multiplex exterieur is plaatmateriaal dat ontworpen is voor gebruik buitenshuis. De Multiplex exterieur platen zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren, afwerkingen en maten en uitermate geschikt voor diverse buitentoepassingen. Het plaatmateriaal is makkelijk te verwerken en bijzonder sterk, waardoor het een veel gebruikt bouwmateriaal is. Multiplex exterieur wordt ook wel aangeduid als triplex.
Wat is Multiplex?
Multiplex is een plaat die bestaat uit minimaal vijf houtfineerlagen, die kruiselings op elkaar gelijmd worden. Voor de plaat is het van groot belang dat deze bestaat uit een oneven aantal lagen. Het verschil met triplex is dat deze uit slechts drie lagen bestaat, alhoewel de benaming multiplex en triplex vaak verwisseld wordt. Multiplex is verkrijgbaar in verschillende afwerkingen, waarbij de multiplex exterieur ontworpen is voor gebruik buitenshuis. De plaat wordt tijdens het productieproces bestand gemaakt tegen temperatuurverschillen en vocht, waardoor de multiplex exterieur niet zal krimpen of rotten.
Geschiedenis van multiplex
Al eeuwen voor Christus werd fineer door Romeinen en Chinezen gebruikt, dat verwerkt werd tot het bij ons bekende triplex (3-laags plaatmateriaal). Pas vanaf de 17e eeuw werden dikkere platen samengesteld en gebruikt in de meubelindustrie, het zou echter nog tot de 19e eeuw duren voordat multiplex daadwerkelijk door zou breken.
Het was de meubelmaker Michal Thonet die in 1813 hout probeerde te vervormen door middel van stoom, wat uiteindelijk in 1830 leidde tot de productie van stoelen gemaakt van verschillende lagen fineer, die op elkaar gelijmd en geperst werden. Het was echter Immanuel Nobel, de vader van de bekende Alfred Nobel, die in 1830 de eerste fineersnijmachine uitvond. Vanaf 1890 werden de fineersnijmachines door meubelmakers ingezet.
De grote doorbraak kwam echter pas na 1905 toen multiplex in de Verenigde Staten op de markt kwam en voor het grote publiek beschikbaar gesteld werd. In Nederland begon het gebruik van multiplex platen na 1911 populair te worden, nadat de losse platen niet alleen voor de scheeps- en vliegtuigbouw en meubelindustrie beschikbaar waren, maar voor elk gewenst doel ingezet konden worden en als zodanig in de handel aangeboden werden.
Productieproces multiplex
Triplex- of multiplex productie vereist een goede 'schiller' die dunne plakken van de boomstam zaagt. De meest gebruikte houtsoorten voor het vervaardigen van multiplex zijn: berken, eiken, mahonie en okoumé. De dunne fineerlagen worden op de gewenste dikte 'gesneden' en vervolgens gedroogd, waarbij rekening gehouden wordt met het terugbrengen naar het juiste vochtgehalte. De platen worden vervolgens hersteld, gesorteerd, verlijmd en vervolgens gebakken in een pers bij een temperatuur van ten minste 140°C en bij een druk tot 1,9 MPa (280 psi, meestal wordt 200 psi aangehouden). Indien nodig kunnen er kleine reparaties uitgevoerd worden aan de multiplex platen als er sprake is van een scheur, een oneffenheid of een gaatje. Het herstellen is geheel afhankelijk van de markt waarvoor de multiplex plaat bestemd is.
Voor het verlijmen van multiplex exterieur wordt gebruik gemaakt van waterbestendige fenol - formaldehyde lijm om delaminatie te voorkomen en om de plaat in model te houden, onder alle weersomstandigheden.
De kleefstoffen voor multiplex zijn uitgegroeid tot een punt van zorg. Zowel ureum formaldehyde als fenol formaldehyde kunnen in zeer hoge concentraties kankerverwekkend zijn. Hierdoor zijn veel fabrikanten overgestapt op het gebruik van lijmsystemen met een laag gehalte formaldehyde lijm. De zorg voor het milieu is een aandachtspunt voor veel fabrikanten en steeds vaker wordt overgestapt op het gebruik van duurzame productieprocessen en milieuvriendelijke lijmsoorten. Er zijn diverse certificeringen voor multiplex zoals Komo, FSC en CE2+. Laatstgenoemde geeft aan dat de multiplex exterieur plaat voldoet aan alle Europese voorschriften.
Toepassing multiplex exterieur
De multiplex exterieur platen zijn ontworpen voor buitentoepassingen en zijn onder andere geschikt voor het afwerken van: boeiborden, dakranden, windveren, borstweringen, luifels, gevelbekledingen, reclameborden, daken en bekisting van een betonfundering. Doordat multiplex exterieur platen nagenoeg niet krimpen zijn deze sterker dan MDF. Bovendien kunnen de platen gebruikt worden voor belaste beplating. Een speciale laag zorgt ervoor dat de multiplex platen niet rotten.
Verwerking van multiplex exterieur platen
De platen kunnen in alle gewensten vormen en maten gezaagd worden. De mutliplex exterieur platen zijn glad en zullen niet versplinteren tijdens het zagen, schuren, frezen of boren, waardoor er veilig gewerkt kan worden met de multiplex. Voorbehandelde platen kunnen zonder verdere afwerking gebruikt worden, terwijl gewone multiplex exterieur platen naar behoefte geschilderd en afgewerkt kunnen worden.
De multiplex exterieur platen zijn verkrijgbaar in diverse lengtes en diktes. Afhankelijk van de verwerking dient de keuze hierop afgestemd te worden. De platen kunnen zowel geschroefd als gespijkerd worden, zonder daarbij te gaan splinteren. Voor de afwerking van de kanten dienen de geldende voorschriften gevolgd te worden.
Wilt u meer weten over multiplex exterieur platen? Neem contact met ons op via telefoon, mail of chat voor advies, en bij grotere aantallen een extra scherpe prijs!