Mortel is een werkbare pasta gebruikt om bouwblokken samen te binden en om de gaten ertussen op te vullen. De blokken kunnen van steen zijn, baksteen, betonblokken, etc. Mortel wordt hard wanneer het zet, waardoor een stijve aggregaat structuur ontstaat. Moderne metselmortels zijn meestal gemaakt van een mengsel van metselzand, een bindmiddel zoals cement of kalk, en water. Metselmortel kan ook worden gebruikt om metselwerk te herstellen als het oorspronkelijke cement is weg-gewassen.
Inhoud:
1. Oude metselmortel
2. Portland cement mortel
3. Polymeer cementmortel
4. Kalkmortel
5. Pozzolana mortel
6. Firestop mortel
7. Referentie
1. Oude mortel
De eerste metselmortels werden gemaakt van modder en klei. Vanwege een gebrek aan steen en een overvloed aan klei, werden Babylonische constructies van gebakken steen gebouwd, met kalk of pek als mortel. Het eerste bewijs van bouwen met behulp van een vorm van mortel was bij de ziggurat van Sialk in Iran, gebouwd van in de zon gedroogde bakstenen in 2900 v.Chr. De Chogha Zanbil tempel in Iran werd gebouwd in ongeveer 1250 voor Christus met oven-gebakken stenen en een sterke mortel van bitumen.
In het begin van de Egyptische piramides ongeveer 2600-2500 voor Christus gebouwd, werden de kalkstenen blokken gebonden met een mortel van modder en klei of leem en zand. In latere Egyptische piramiden, werd de mortel gemaakt van zowel gips of kalk. Gipsmortel was in wezen een mengsel van gips en zand en het was vrij zacht.
In het Indische subcontinent, zijn meerdere soorten cementmortel waargenomen in de buurt van de Indus Vallei Beschaving, zoals de Mohenjodaro stad-nederzetting die teruggaat tot vóór 2600 voor Christus. Gips cement was "lichtgrijs en bevatte zand, klei, sporen van calciumcarbonaat en een hoog percentage kalk" gebruikt in de constructie van putten, afvoerleidingen en de buitenkant van "belangrijke uitziende gebouwen." Bitumen mortel werd ook gebruikt in een minder rijk mengsel, waaronder in de Grote Bath bij Mohenjodaro.
Historisch gezien verschenen de volgende gebouwen met mortel in Griekenland. Bij het uitgraven van het ondergrondse aquaduct van Megara bleek dat een reservoir werd bekleed met een puzzolane mortel van 12 mm dik. Dit aquaduct dateert uit c. 500 BC. Pozzolane mortel is een op kalk gebaseerde mortel, maar is gemaakt met een additief van vulkanische as waardoor het onder water kan uitharden. Het staat ook bekend als hydraulisch cement. De Grieken verkregen de vulkanische as uit de Griekse eilanden Thira en Nisiros, of van de toenmalige Griekse kolonie van Dicaearchia (Pozzuoli) in de buurt van Napels, Italië. De Romeinen verbeterden later het gebruik en het recept van wat bekend werd als pozzolane mortel en cement. Nog later gebruikten de Romeinen een mortel zonder puzzolane met gemalen terra cotta, aluminiumoxide en siliciumdioxide in de mix. Deze mortel was niet zo sterk als pozzolane mortel, maar het was dichter en watervaster.
Hydraulische mortel was niet beschikbaar in het oude China, mogelijk als gevolg van een gebrek aan vulkanische as. Rond 500 na Christus, werd kleverige rijst soep gemengd met gebluste kalk om een anorganische-organische samengestelde mortel te maken die meer kracht en waterbestendigheid had dan kalkmortel.
Het is niet duidelijk hoe de kunst van het maken van hydraulische mortel en cement, die werd geperfectioneerd en op zo'n grote schaal gebruikt door zowel de Grieken en Romeinen, vervolgens bijna twee millennia lang verloren raakte. Tijdens de Middeleeuwen, toen de gotische kathedralen werden gebouwd, was het enige actieve ingrediënt in de mortel, kalk. Omdat kalkmortel afgebroken kan worden door contact met water, hebben veel structuren uit die tijd last van door de wind opgeblazen regen.
2. Portland cement mortel
Portland cement mortel (vaak gewoon bekend als cement mortel) wordt gemaakt door het mengen van gewone Portland cement (OPC), gebluste kalk en aggregaat (of zand) met water.
Het werd uitgevonden in 1794 door Joseph Aspdin, grotendeels als gevolg van verschillende wetenschappelijke zoektichten om sterker mortels te ontwikkelen. Het werd populair in de late negentiende eeuw. Als gevolg van de Eerste Wereldoorlog, heeft het tegen 1930 de kalk mortel voor nieuwbouw vervangen. Dat kwam vooral doordat Portland cement hard en snel zet, waardoor in een sneller tempo gebouwd kan worden, met minder geschoolde werknemers. In het algemeen mag Portland cement niet worden gebruikt voor de reparatie van oude gebouwen met kalk mortel, die hebben de flexibiliteit, zachtheid en het ademen van kalk nodig.
In de Verenigde Staten (en andere landen), wordt een van de vijf standaard soorten mortel (verkrijgbaar als droog vooraf gemengde product) gebruikt voor zowel nieuwbouw als reparatie. De verhouding van cement, kalk en zand in elke soort, produceert verschillende sterktes van de mortel.De formule worden vastgesteld door de ASTM-normen organisatie. Deze voorgemengde mortel producten worden aangewezen door een van de vijf letters M, S, N, O en K, met Type M mortel als beste sterkte en Type K de zwakste. De letters zijn afkomstig uit de alternatieve letters van de woorden "MaSoN wOrK".
3. Polymeer cementmortel
Polymeer cementmortel (PCM) zijn de materialen die zijn gemaakt door het gedeeltelijk vervangen van hydraterende bindmiddelen van conventioneel cement mortel met polymeren. De polymeer mengsels bevatten latex of emulsies, herdispergeerbaar polymere poeders, in water oplosbare polymeren, vloeibare harsen en monomeren. Het heeft een hoge watervastheid, en het vermindert krimp kraken, en is vooral bedoeld voor het repareren van betonconstructies. Voor een voorbeeld zie MagdeLine Kalkmortel.
4. Kalkmortel
De snelheid van het zetten wordt verhoogd door gebruik van ongebluste kalksteen, in de oven gebakken, tot een hydraulische kalk die zal zetten bij contact met water. Een dergelijke kalk moet worden opgeslagen als een droog poeder. Alternatief kan een pozzolane materiaal zoals gecalcineerde klei of steengruis worden toegevoegd. De mortel zet redelijk snel door de reactie met water.
Het gebruik van Portland cement mortels in reparaties aan oudere gebouwen die oorspronkelijk gebouwd zijn met behulp van kalkmortel kan problematisch zijn. Dit komt omdat kalkmortel zachter is dan cementmortel en een zekere mate van flexibiliteit heeft om zich aan te passen aan verschuiven grond of andere veranderlijke omstandigheden. Cementmortel is harder en minder flexibel. Het gebruik van de twee mortels in een enkele muur kan metselwerk laten kraken.
Mekal Kalkmortel wordt ademend genoemd omdat het vocht vrij laat bewegen en verdampen aan het oppervlak . In oude gebouwen met muren die in de tijd bewegen, zitten vaak scheuren die regenwater toelaten in de structuur. De kalkmortel laat dit vocht verdampen en houdt de muur droog.
5. Pozzolana
Pozzolana is een fijne zandige vulkanische as, oorspronkelijk ontdekt en opgegraven in Pozzuoli in het gebied rond de Vesuvius, maar later ook op een aantal andere plaatsen. De oude Romeinse architect Vitruvius spreekt van vier soorten pozzolana.Het is te vinden in alle vulkanische gebieden van Italië in verschillende kleuren: zwart, wit, grijs en rood.
Fijngemalen en vermengd met kalk kan het fungeren als Portland cement en het maakt een sterke mortel die ook onder water zal zetten
6. Brandwerende metselmortel
Brandwerende of vuurvaste mortel wordt meestal gebruikt voor de constructie van muren en vloeren die een brandweerbaarheid moeten hebben. Het zijn passieve brandbeveiligings-artikelen. Firestop mortels verschillen in formule en eigenschappen van de meeste andere cementgebonden stoffen en kunnen niet worden vervangen door generieke mortels zonder schending van de goedkeuring voor gebruikgebruik.
Brandwerende mortel is meestal een combinatie van poeder gemengd met water, dat vormt een cement achtige steen die hard droogt. Het wordt soms gemengd met lichtgewicht aggregaten, zoals perliet of vermiculiet. Het is soms gepigmenteerd om het te onderscheiden van generieke materialen in een poging om onrechtmatige substitutie te voorkomen en voor de verificatie.
7. Mortelcement en metselmortelproducten verkrijgbaar bij Bouwbestel:
Enci Portland Cement CEM I 42,5 N (25kg)
Enci Metselcement MC12,5 (25kg)
EBC Metselmortel MC 1050 (25kg)
EBC Metselmortel met kalk 1205 (25kg)
EBC Vloermortel D20 (25kg)
EBC Betonmortel C-20/25 (25kg)
EBC Speedmix (25kg)
Wittekind Cement (25kg)
Tubag Traskalk LP (25kg)
Tubag Trascement 40 L 140 (25kg)
Cibelcor Cement CEM I 42,5 R HSR (25kg)
Dyckerhoff Cement CEM I 42,5 Wit (25kg)
Enci Hoogovencement CEM III/B 42,5 N LH HS (25kg)
Wij leveren uw Cement, Betonmortel en Metselmortel bij u thuis af. Natuurlijk kunt u ook bij ons de andere benodigde materialen bestellen. We nodigen u graag uit onze webshop te bezoeken. De bouwmaterialen, zoals de mortels bieden we tegen zeer scherpe prijzen aan. Hebt u vragen of wilt u graag informatie, neemt u dan contact met ons op. We helpen en adviseren u graag.